Narodna skupština Republike Srpske usvojila je danas Deklaraciju o zaštiti nacionalnih i političkih prava i zajedničkoj budućnosti srpskog naroda i zaključke na ovaj dokument sa Svesrpskog sabora u Beogradu.
Za Deklaraciju su glasala 62 poslanika, protiv su bila tri, a niko suzdržan od 65 prisutnih, odnosno dvotrećinska većina.
Za zaključke, koje su potpisali šefovi klubova poslanika svih stranaka sa sjedištem u Srpskoj, osim Kluba poslanika „Za pravdu i red“, glasala su 62 poslanika, dva su bila protiv, a jedan uzdržan od 65 prisutnih.
Predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske Nenad Stevandić rekao je da je pronađen kompromis u vezi sa zaključcima na Deklaraciju koju je podržalo 90 odsto narodnih poslanika, osim Klub poslanika „Za pravdu i red“ Nebojše Vukanovića.
Stevandić je izrazio zahvalnost na razumijevanju predsjedniku Republike Srpske Miloradu Dodiku, te poslanicima iz reda pozicije i opozicije.
– Nadam se da će ovo biti jedan od dokumenata koji će bitno odrediti našu sabornost u vezi sa visokim pitanjima i da ćemo imati priliku da se jedni drugima odazivamo na sastanke bez obzira ko ih pozove pozicija, opozicija, predsjednik Republike Srpske ili srpski član Predsjedništva BiH – zaključio je Stevandić.
U Deklaraciji se među 49 zaključaka, stavova i ciljeva navodi da Svesrpski sabor konstatuje da srpski narod predstavlja jedinstvenu cjelinu.
– Srpski narod je kroz istoriju imao više država sa različitim nazivima, te polaže pravo da baštini svoju bogatu tradiciju – piše u tekstu Deklaracije.
Svesrpski sabor naglasio je da je Republika Srpska jedinstven i nedjeljiv ustavnopravni subjekt koji samostalno obavlja svoje ustavotvorne, zakonodavne, izvršne i sudske funkcije u skladu sa Ustavom BiH – Aneksom četiri Dejtonskog mirovnog sporazuma i čija teritorija ne može biti otuđena mimo Ustava i zakona Republike Srpske.
– Svesrpski sabor ne podržava rezoluciju o Srebrenici za koju su glasale 84 države u Generalnoj skupštini UN, dok je 109 država bilo protiv, uzdržano ili nije glasalo. Tom rezolucijom izvršen je pokušaj kolektivnog okrivljavanja celog srpskog naroda, koji je neprihvatljiv i ne može biti sproveden u djelo – navedeno je u tekstu Deklaracije.
Svesrpski sabor pozdravlja napore rukovodstva Republike Srbije i Republike Srpske da doprinesu rasvjetljavanju istorijskih činjenica u vezi sa događajima devedesetih godina, a posebno kada je riječ o događajima u Srebrenici i okolini od 1992. do 1995. godine.
U Deklaraciji se navodi da je Dejtonski mirovni sporazum trajno i bitno narušen uprkos težnjama Republike Srpske i srpskog konstitutivnog naroda, koji su se borili za očuvanje dejtonskog ustavnog okvira u BiH, te poziva sve međunarodne aktere da se vrate poštovanju slova Dejtonskog mirovnog sporazuma.
Konstatuje se da bi Srbija, u skladu sa statusom potpisnika Dejtonskog mirovnog sporazuma i u skladu sa ovlašćenjima koje je dobila od Republike Srpske Sporazumom od 29. avgusta 1995. godine, trebalo da internacionalizuje problem urušavanja Dejtonskog mirovnog sporazuma sa zahtjevom da se primjenjuje u obliku u kojem je i potpisan.
– Svesrpski sabor ističe da BiH nije jedna, niti jedinstvena izborna jedinica za izbor zajedničkih organa i naglašava da BiH isključivo predstavlja tročlano Predsjedništvo na bazi konsenzusa, a ne pojedinci uzurpirajući nadležnosti funkcija koje obavljaju – navodi se u Deklaraciji.
Dodaje se da Svesrpski sabor prihvata i podržava pravni poredak uspostavljen Dejtonskim mirovnim sporazumom, a koji predviđa mehanizme zaštite entiteta i konstitutivnih naroda primjenom instituta entitetskog glasanja u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine na nivou BiH, instituta zaštite vitalnih nacionalnih interesa u Domu naroda Parlamentarne skupštine BiH i instituta zaštite vitalnog entitetskog interesa u Predsjedništvu BiH.
Svesrpski sabor konstatuje da je Republika Srpska zadovoljna visokim stepenom autonomije definisanim Dejtonskim mirovnim sporazumom, te stoga insistira na suštinskom i formalnom provođenju Dejtonskog mirovnog sporazuma, kao međunarodnog ugovora koji se ne može jednostrano ili putem intervencionizma mijenjati.
U tekstu Deklaraciji se navodi da Republika Srpska može u mjeri u kojoj ocjeni kao cjelishodno da aktivira sve nadležnosti koje su prema Dejtonskom mirovnom sporazumu predviđene kao nadležnosti entiteta.
„Svesrpski sabor osuđuje svako nepoštovanje i kršenje Dejtonskog mirovnog sporazuma i demokratskih procedura u BiH, nametanje zakona, preglasavanje konstitutivnih naroda, prenos nadležnosti sa entitetskog nivoa na centralni nivo, kršenje ljudskih prava i sloboda, te garantovanih prava srpskog konstitutivnog naroda na slobodno i samostalno odlučivanje i djelovanje unutar dejtonske BiH“
Ističe da Svesrpski sabor smatra neprimjerenim postavljanje visokog predstavnika u
BiH suprotno Aneksu 10 Dejtonskog mirovnog sporazuma, kojim je propisano da je za imenovanje visokog predstavnika potrebna saglasnost strana ugovornica, kao i odgovarajuća rezolucija Savjeta bezbjednosti.
Predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske Nenad Stevandić je nakon glasanja zaključio sjednicu i njen nastavak zakazao za sutra u 10.00 časova.
