Bivši ministar inostranih poslova u Vladi SR Jugoslavije srpski diplomata Vladislav Jovanović ocijenio je da je „labava“ država BiH uslov za održavanje međusobnog povjerenja, kao i da će probošnjački stavovi, zbog svoje anahronosti, u procesu stabilizovanja BiH imati sve manju podršku zapadnih prijatelja, uključujući Tursku.
Jovanović je u Beogradu na tribini „Republika Srpska – vraćanje otetih ustavnih nadležnosti“, ocijenio da se posljednji uzburkani politički razvoj u BiH mora posmatrati u trouglu BiH-Srbija-Kosovo i Metohija.
– Dejtonski sporazum je namerno, kao jedino moguće prihvatljivo rešenje za tri nepomirljivo sukobljena naroda, stvorio BiH kao labavu uniju dva entiteta i tri konstitutivna naroda – napomenuo je Jovanović.
U takvoj državi, dodao je, od njih se očekivalo da nauče da žive zajedno, sa perspektivom da se, kad postignu minimum zajedničkog povjerenja, sporazumno, dakle dobrovoljno, bez miješanja i diktata spolja, dogovore o mogućem prenosu nekih od nadležnosti entiteta na zajedničke organe.
– To je bio put da se uspešnije funkcionisanje zajedničke države postigne interno, a ne nametanjem spolja – naveo je Jovanović.
Ocijenišvi da labavija unija nije ekskluzivitet BiH, Jovanović je podsjetio na slučaj Belgije, koja je isto takva unija sastavljena od tri entiteta, od kojih dva samostalno pregovaraju i zaključuju međunarodne sporazume sa drugim državama, na primjer u oblasti kulturne saradnje, dok u Švajcarskoj kantoni uživaju razvijenu autonomiju.
Jovanović je naveo da su posljednje pomirljivije izjave međunarodnih predstavnika posljedica zainteresovanosti da prejak pritisak na Republiku Srpsku, odnosno na njenog prvog političara Milorada Dodika, nepovoljno ne utiče na njihova očekivanja od Srbije u vezi sa Kosovom i Metohjom i ne dovede do povećavanja uticaja konkurenata na njenu politiku.
– Ti i neki drugi razlozi, a posebno interesi NATO-a za ovaj prostor, otvaraju mogućnost Republici Srpskoj za nekažnjivo vraćanje nekih dejtonskih ovlašćenja koja su ranije nasilno od nje oduzeta od probošnjačkih visokih predstavnika – rekao je Jovanović.
Reljić: Zapad bombarduje javnost da Balkanu prijeti građanski rat
Analitičar iz Beograda Slobodan Reljić istakao je da zapadne bezbjedonosno-političke strukture, prije svega anglo-saksonske, u drugoj polovini ove godine intenzivno bombarduju javnost zlokobnostima da Rusija priprema vojni napad na Ukrajinu i da Balkanu prijeti građanski rat.
– Šta god da na to kažete rizikujete. Jer, ne možete a da nemate na umu kako je briga Zapada u bivšoj Jugoslaviji pre četvrt veka, bez po muke, isposlovala građanski rat – rekao je Reljić.
Raković: Srpska nikako ne može biti secesionistička teritorija
Istoričar Aleksandar Raković se osvrnuo na državnost Republike Srpske i njeno istorijsko pravo na samostalnost, uz ocjenu da Srpska nikako ne može biti secesionistička teritorija.
On je naveo da Republika Srpska državni identitet crpi iz srpske državnosti u 19. vijeku, koja je privremeno u 20. vijeku, prerasla u jugoslovensku državnost, ali da između srpske i jugoslovenske državnosti postoji potpun kontinuitet.
– U skladu sa svojim identitetom državnosti i istorijskim pravom srpskog naroda na samostalnost, Republika Srpska može da bude ili samostalna država u okviru unije BiH ili treba da bude sasvim samostalna država koja može da stvara državne asocijacije izvan BiH – istakao je Raković.
Proroković: U reakcijama iz Sarajeva uočava se nezadovoljstvo postupanjem zapadnih aktera
Geopolitičar Dušan Proroković je ocijenio da se u reakcijama iz Sarajeva, uoči i nakon sjednice Savjeta bezbjednosti UN, uočava nezadovoljstvo postupanjem zapadnih aktera te da se zbog toga postavlja i pitanje – ko je izdao Bosnu, odnosno ko je iznevjerio neka očekivanja u bošnjačkom korpusu.
– Prema onome što gledamo i slušamo, u bošnjačkom korpusu jesu izneverena neka očekivanja – rekao je Proroković, koji ujedno i pita na čemu su bila zasnovana ta očekivanja.
