Trodnevna posjeta evropske komesarke za proširenje Marte Kos ostala je u sjeni njenih optužbi Republike Srpske za navodni secesionizam i neustavno djelovanje.
U današnjem obraćanju u Parlamentarnoj skupštini BiH nešto je ublažila retoriku. Pozivala je na unutrašnji dogovor, usvajanje Reformske agende, ubjeđivala da je budućnost BiH u Evropskoj uniji, ali nijednom nije rekla kako pomiriti evropski put sa prisustvom OHR-a, nelegitimnog Kristijana Šmita i kako pod evropske vrijednosti podvesti pravno nasilje neizabranog stranca.
Predsjedavajući Doma naroda Nikola Špirić, jedan od rijetkih kadrova iz Republike Srpske koji je razgovarao sa Kosovom, rekao je briselskom zvaničniku da Srpska želi odlučivati o evropskom putu, a ne da bude periferni faktor.
Marta Kos je isticala da je potrebno poslati usaglašenu Reformsku agendu do kraja septembra te da će doći novac iz Plana rasta, nakon čega je upitala zašto u sali nema SNSD-ovih poslanika i delegata koje je ranije, kao nosioce vlasti u Srpskoj, optužila za navodni secesionizam i zastoj na evropskom putu.
Šef Kluba psolanika SNSD-a u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH Sanja Vulić ističe da je SNSD sam jednoglasno donio odluku da ne želi učestvovati.
– Klub SNSD je sam jednoglasno demokratski donio odluku da ne želimo učestvovati u predavanju gospođe Kos. SNSD nije kočničar evropskog puta, a gospođi Kos postavljam pitanje: Da li je evropski put da imate stranca koji donosi zakone i s „nulom“ množi ovu parlamentarnu skupštinu – upitala je Vulićeva.
Marta Kos nije odgovorila na to pitanje tokom obraćanja dijelu poslanika i delegata Parlamentarne skupštine, ali, dan ranije, u intervjuu ekspozituri medija iz EU u Sarajevu, Kosova je jasno potvrdila da Brisel ne priznaje vlast u Republici Srpskoj, a od Srpske traži punu kooperativnost na evropskom putu.
Ranije je za Radio Slobodna Evropa istakla da ne želi da razgovara sa predsjednikom Republike Srpske Miloradom Dodikom.
I pored nimalo diplomatskog stava briselskog diplomate prema legitimno izabranom predsjedniku Srpske, s Kosovom je na sastanku zajedničkog Kolegija oba doma razgovarao Nikola Špirić. Samo iz razloga da poruči da Republika Srpska želi biti subjekt odlučivanja o evropskom putu BiH, a ne objekt realizacije problematičnih želja političkog Sarajeva i dijela stranih mešetara.
– Takođe je bila prilika da kažem da mi jesmo za vladavinu prava, ali bih volio da mi daju odgovor da li vladavina prava podrazumjeva da imamo neizabranog stranca koji nameće zakone, koji suspenduje Ustav na jedan dan, koji je proizveo nestabilnost unutar BiH i od kada se to zove vladavina prava – kaže Špirić.
Poslanik u Predstavničkom domu Parlamentarne skupštine BiH Milan Petković ističe da je na sastanku jasno iznio stav Ujedinjene Srpske da oni jesu za EU, ali su i protiv nametanja odluka.
– Na sastanku sa komesarkom Martom Kosom jasno sam iznio stav u ime Ujedinjene Srpske i Srpskog kluba da mi jesmo za EU i evropske vrijednosti, ali, isto tako, da se protivimo tome da neizabrani stranci donose odluke i nameću zakone i da je Kristijan Šmit glavni kočničar evropskog puta BiH – rekao je Petković.
Suverenistički pristup SNSD-a i partnerski stranaka u vođenju BiH, a koji Kristijana Šmita, strane sudije, međunarodni intervencionizam smješta u istoriju, od strane političkog Sarajeva dočekan je na nož. Prisustvo Kosove iskoristili su da optuže SNSD za blokade, uz tvrdnju da sa njima nema evropskog puta.
– To je ta laž koja se etablira već više vremena, gotovo godinu dana, koja se pokušava legitimizirati izvan BiH – kaže Nikola Špirić.
Predsjedavajući Predstavničkog doma Marinko Čavara pohvalno se izrazio o obraćanju Marte Kos i njenoj posjeti iz razloga što bi to mogao biti zamajac da vlasti BiH do 1. oktobra usvoje Reformsku agendu, zakone o VSTS-u i Sudu BiH te imenuju glavnog pregovarača sa EU i time odblokiraju sredstva iz Plana rasta za Zapadni Balkan.
