Načelnik opštine Nevesinje Milenko Avdalović izjavio je da je 150 godina od Nevesinjske puške najznačajniji jubilej koji srpski narod ove godine obilježava, te istakao da je ovaj događaj bio inspiracija i za stvaranje Republike Srpske.
On je rekao da će jubilej biti obilježen, zahvaljujući vladama Republike Srpske i Srbije, te opštine Nevesinje.
– Ovom događaju prethodili mnogi drugi događaji – reprint izdanja tri knjige o Hercegovačkom ustanku koje su izdate prije sto godina, a snimljen je i dokumentarno-igrani film Nevesinjska puška čija će premijera biti u subotu, 5. jula, na Trgu slobode u Nevesinju – rekao je Avdalović na konferenciji za novinare u Banjaluci sa predsjednikom Republike Srpske Miloradom Dodikom i premijerom Srpske Radovanom Viškovićem.
On je naveo da je programom obilježavanja za nedjelju, 6. jula, predviđeno da Njegova patrijarh srpski Porfirije služi Svetu arhijerejsku liturgiju u Sabornom hramu, uz prisustvo velikog broja građana.
Prema njegovim riječima, obilježavanju će prisustvovati i zvaničnici Republike Srpske, Srbije i Crne Gore.
Avdalović je naglasio da je Hercegovački ustanak imao velili uticaj na evropska zbivanja u 19. vijeku.
Najveći diplomatski skup, Berlinski kongres, naveo je on, odredio je sudbinu Srbije i Crne Gore, na kojoj su dobili proširenje i državnost, dok su hercegovački Srbi, odnosno Srbi u BiH morali čekati ujedinjenje još 40 godina ili 120 godina kada je stvorena Republika Srpska.
– Pri tom smo bili inspirisani Nevesinjskom puškom da stvorimo takvu Republiku Srpsku da je u njoj nivo sloboda za srpski narod možda najveći u istoriji – naglasio je Avdalović.
On je pozvao sve koji su u mogućnosti da dođu u Nevesinje u nedjelju, 6. jula, i daju svoj doprinos obilježavanju ovog značajnog događaja.
Prva Nevesinjska puška bio je ustanak podignut u mjestu Krekovi u opštini Nevesinje 9. jula 1875. godine protiv otomanske vlasti i ubrzo se proširio na cijelu BiH, uz podršku Srbije i Crne Gore.
To je vremenom preraslo u srpsko-turski rat. Ubrzo je došlo do Berlinskog kongresa 1878. godine kojim su Srbija i Crna Gora dobile nezavisnost i teritorijalno proširenje, dok je Austrougarska na 30 godina okupirala BiH.
Druga Nevesinjska puška, poznatija kao Uloški ustanak, izbila je u januaru 1882. godine napadom ustanika na austrougarsku žandarmerijsku stanicu u Ulogu zbog donošenja takozvanog Vojnog zakona o obaveznom služenju vojske mladića iz BiH.
Nevesinjska antifašistička puška predstavlja oružani otpor ustašama 3. juna 1941. godine u selu Drežanj, nakon masakra 27 ljudi u selu Udružnje kod Nevesinja.
